Danitsja's Rat&Art ~Nierdieet

Hoe ontdek je nierfalen?
Het baasje kwam er bij mij toevallig achter dat ik last van nierfalen heb, omdat ik was afgevallen.
Eigenlijk is dat goed nieuws, omdat ik vrij grof ben gebouwd, maar bij mijn luchtwegklachten kan afvallen ook een slecht teken zijn.
Bij de dierenarts bleek het niet aan mijn luchtwegen te liggen, maar aan mijn nieren. Nierklachten komen vrij vaak voor bij oudere ratjes, vooral bij mannetjes.
Bij sommige diersoorten wordt vanaf een bepaalde leeftijd preventief op nierfalen getest.
Het is zeker niet verkeerd om ook oudere (mannetjes)ratten die iets mankeren op hun nierfunctie te testen. Nierklachten treden meestal op bij ratjes die ouder dan 18 maanden zijn.
Bij een rat die door 'ouderdom' af lijkt te takelen, kan een niervriendelijk dieet soms wonderen doen.

Symptomen van nierklachten kunnen zijn:
- moeheid
- jeuk
- verminderde eetlust
- misselijkheid
- buiten adem zijn
- vocht vasthouden
- zwakte
- 'hersenstoringen' (vergiftiging van de hersens, wat verwardheid / ongecontroleerde
bewegingen en evt. coma en daaropvolgend de dood kan veroorzaken)

Testen op nierfalen
Omdat ik al wat ouder ben, werd bij de dierenarts mijn urine getest. Hierin zaten een soort platgestampte bloedcellen, die waarschijnlijk uit mijn nieren kwamen.
Nadat ik antibiotica heb gehad om eventuele andere oorzaken zoveel mogelijk uit te sluiten, werd mijn urine nogmaals getest. Helaas bleek er nog steeds een soort bloedachtige stof in te zitten.
Van de dierenarts kreeg het baasje een dieet mee uit het boekje The Scuttling Gourmet van Alison Campbell. Hierin staat veel informatie over voeding van ratten, waaronder bij nierproblemen. Dit niervriendelijke dieet krijg ik nu.
Hierdoor ben ik veel vrolijker geworden, dat valt zelfs mijn baasjes op. Ook ben ik ietsje aangekomen. Het baasje denkt dus dat het dieet goed werkt.
Als het dieet niet goed zou werken, zou het gehalte van ureum en creatine in mijn bloed nog kunnen worden getest. Met zo'n bloedtest kan met meer zekerheid worden gezegd of het om de nieren gaat (en niet om iets anders wat misschien met andere medicatie moet worden behandeld).

Geneest het helemaal?
Nee, nierproblemen kunnen niet genezen, maar door goede proteïnen te geven en fosfor zo veel mogelijk te vermijden, kan de ziekte wel worden vertraagd. De dierenarts zegt, dat nieren een soort filters zijn en dat klachten pas ontstaan als deze filters voor een groot deel verstopt zijn. Dan kunnen de filters hun werk niet meer goed doen.
Een te hoog gehalte aan fosfor in het voer zorgt ervoor, dat de nieren extra hard moeten werken om dit af te breken. Als deze filters niet meer goed werken, kunnen schadelijke stoffen in het bloed blijven zitten, wat veel ongemak geeft. Soms wordt zelfs calcium aan de botten onttrokken, om het fosfor te neutraliseren. Hierdoor kunnen ook gewrichtsklachten ontstaan.

Het niervriendelijke dieet
Met toestemming van de auteur van het Kidney friendly diet, Alison Campbell, heb ik dit dieet voor zover mogelijk (in verband met de verkrijgbaarheid in Nederland) in het Nederlands vertaald.
Het dieet is ook (in het Engels) na te lezen op haar website: www.shunamiterats.co.uk (bij 'Articles and Info', onder het kopje 'Nutrition').
In haar Engelse boek The Scuttling Gourmet staan veel wetenswaardigheden over rattenvoeding en voedingswaarden. Als je belangstelling voor dit boekje hebt, kun je contact met me opnemen.

Het niervriendelijke dieet bestaat uit een (zelf samen te stellen) seniorenvoeding, aangevuld met supplementen.

Wie zei er hier 'dieet'???

De seniorenvoeding
Voor honden en katten is er speciale seniorenvoeding te koop. Dit voer is aangepast aan de voedingsbehoeften van oudere dieren, omdat zij andere voedingsstoffen nodig hebben dan een dier in de bloei van z'n leven.
Een seniorenvoer bevat minder eiwitten en minder belastende stoffen voor de nieren. Nierklachten worden meestal pas ontdekt als de nieren nog maar voor 25% functioneren. Door het geven van een (preventieve) seniorenvoeding, kun je al veel nierschade voorkomen!

Helaas kun je nergens in winkels zo'n seniorenvoer voor ratten kopen. Daarom stelt mijn baasje dit seniorenvoer zelf samen, aan de hand van het Engelse niervriendelijke dieet.
Dit seniorenvoer is geschikt voor ratten vanaf 18 maanden, en zeker niet geschikt voor jongere ratten!
Er zijn wel aanpassingen op het dieet te maken, waardoor het ook voor jongere ratten geschikt is, maar hiervoor verwijs ik je door naar de site van Alison Campbell en/of het boekje The Scuttling Gourmet.

Samenstelling Seniorenvoeding: De seniorenvoeding is opgebouwd uit een droge mix en een hondenvoer (natte mix): De droge mix is ongeveer 60% van het dagelijkse voer en bestaat uit:
	* Garvo 5062 alfabrok knager / konijn, ongeveer 20% van het volume (dit konijnenvoer bevat 20 mg/kg koper, wat belangrijk is in dit dieet, andere konijnenvoeders bevatten veel minder koper! Rattenvoeders zijn ongeschikt); * Hills Prescription Diet k/d Canine, ongeveer 20% van het volume. Dit is een hondenbrok voor honden met nierfalen, en is verkrijgbaar bij de dierenarts; * Pasta slierten (ongekookt) en eiermie (ongekookt), samen ongeveer 20% van het volume (10% pasta, 10% eiermie - geef nooit alleen pasta); * Rijstwafels met weinig zout en geen toegevoegde smaakstoffen, ongeveer 15% van het volume; * Kellog's Special-K, ongeveer 30% van het volume. Gebruik geen andere cereals, tenzij de fosforwaarden erg laag zijn.
De natte mix is ongeveer 40% van het dagelijkse voer en bestaat uit: * Naturediet Lite Hondenvoer. Elke rat krijgt per dag ongeveer 1/24 deel uit dit pak, dus het is handig als je een vriezer hebt. In dit voer zitten geen conserveringsmiddelen en kleurstoffen, wat sowieso erg goed is in een niervriendelijk dieet. Vervang dit niet door een ander soort hondenvoer! Dit seniorenvoer is geschikt voor de wat oudere ratten vanaf 18 maanden.

Welk voer moet je vermijden?
Naast dit dieet kun je beter geen andere dingen geven, behalve af en toe wat verse groentes of iets dergelijke. De meeste mineraalrijke groentes, zoals boerenkool, broccoli en pak choi, bevatten ook vrij veel fosfor. Af en toe wat verse groente is echter gezond, en als het om kleine hoeveelheden fosfor gaat, wegen de voordelen waarschijnlijk op tegen de nadelen.

Rattensnoepjes en ander (ratten)voer kun je beter niet meer geven. Maar rijstwafels of spaghetti als 'snoepje' zijn ook erg lekker. Mijn baasje mengt niet alle rijstwafel en spaghetti door mijn voer, maar houdt een beetje apart als verantwoord snoepgoed.

Voedsel dat beter vermeden kan worden omdat er teveel fosfor in zit is:
tarwe, zemelen, haver, onbewerkt graan/koren, noten en melkproducten (soja is beter).
Ook zonnebloempitten bevatten in verhouding vrij veel fosfor, evenals aardbeien, wortel, boerenkool, druiven en kool.
Avocado, kiwi en tomaat kunnen beter helemaal worden vermeden.

- hoe ontdek je nierfalen? - symptomen van nierklachten - testen op nierfalen - geneest het helemaal? - het niervriendelijke dieet	- de seniorenvoeding - samenstelling seniorenvoeding - samenstelling niervriendelijk dieet - welk voer moet je vermijden? - mijn ervaring

Samenstelling niervriendelijk dieet: Voor ratten waarbij nierklachten zijn aangetoond, is bovenstaand (preventief) seniorenvoer niet goed genoeg. De basis voor het niervriendelijk dieet vormt bovengenoemd seniorenvoer, aangevuld met wat extra supplementen die de voorgang van de nierziekte vertragen. De volgende dingen worden toegevoegd aan mijn seniorenvoer:
	* een paar druppen lijnzaadolie * 1/6e deel van een Rennie tablet * een beetje van een verpulverd Vitamine B-complex tablet * 1/10 van een fortiflex tablet (verkrijgbaar bij de dierenarts)

	*Danitsja's*

*Niervriendelijk dieet door Izumi*